Skip to content

Vruchtbaarheid man verhogen

Claire
Claire

Gezondheidsdeskundige Vaud

De vruchtbaarheid van de man speelt een cruciale rol in het vermogen van een koppel om zwanger te worden. Ondanks de misvatting dat vruchtbaarheidsproblemen voornamelijk bij vrouwen liggen, is mannelijke onvruchtbaarheid verantwoordelijk voor ongeveer de helft van alle gevallen van onvruchtbaarheid bij stellen. Dit deskundige artikel duikt diep in het onderwerp mannelijke vruchtbaarheid, onderzoekt de oorzaken van verminderde vruchtbaarheid en biedt wetenschappelijk onderbouwde methoden om de vruchtbaarheid te verbeteren, met de nadruk op voeding, levensstijl en medische ingrepen. 

Wat is mannelijke vruchtbaarheid?

Mannelijke vruchtbaarheid verwijst naar het vermogen van een man om een eicel te bevruchten via geslachtsgemeenschap. Dit proces hangt af van de productie van gezonde zaadcellen door de testes, het transport van deze zaadcellen door de zaadleiders en de uiteindelijke ejaculatie van zaadcellen door de penis. Factoren zoals de kwaliteit, het volume, de beweeglijkheid en de vorm van het sperma spelen allemaal een rol in dit complexe proces. De vruchtbaarheid van een man kan worden beïnvloed door genetica, gezondheidstoestand, keuzes in levensstijl en milieu-invloeden.

Oorzaken van verminderde vruchtbaarheid bij mannen

De vruchtbaarheid van een man kan worden beïnvloed door een breed palet aan factoren, variërend van gezondheidsproblemen tot keuzes in levensstijl en omgevingsfactoren. Een goed begrip van deze factoren is essentieel voor het identificeren van mogelijke obstakels in het vruchtbaarheidsproces en het bepalen van de juiste stappen om ze aan te pakken. 

Medische aandoeningen

Verschillende medische aandoeningen kunnen de vruchtbaarheid van mannen aanzienlijk beïnvloeden:

  • Varicocele: Dit is een zwelling van de aderen die de zaadbal draineert en kan leiden tot verminderde spermakwaliteit en -productie. Varicocele is een van de meest voorkomende omkeerbare oorzaken van mannelijke onvruchtbaarheid.
  • Infecties: Infecties zoals seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) kunnen de productie van sperma belemmeren en schade aan de voortplantingsorganen veroorzaken, wat uiteindelijk de vruchtbaarheid beïnvloedt.
  • Ejaculatieproblemen: Aandoeningen zoals retrograde ejaculatie, waarbij sperma in de blaas terechtkomt in plaats van uit de penis te komen, kunnen de kans op bevruchting verminderen.
  • Antilichamen die sperma aanvallen: In sommige gevallen kan het immuunsysteem van de man antilichamen produceren die het eigen sperma aanvallen en vernietigen.
  • Hormonale onevenwichtigheden: Problemen met de hormonen die verantwoordelijk zijn voor de voortplanting, zoals een laag testosteronniveau, kunnen de vruchtbaarheid aantasten.
  • Problemen met de testikels: Schade aan of problemen binnen de testikels kunnen de spermakwaliteit en -kwantiteit beïnvloeden. Dit kan het gevolg zijn van aandoeningen zoals ongedaalde testikels of andere genetische/chromosomale afwijkingen.

Levensstijlfactoren

Levensstijlkeuzes spelen een cruciale rol in de mannelijke vruchtbaarheid:

  • Roken: Tabaksgebruik kan de spermakwaliteit verminderen, waaronder de beweeglijkheid en het aantal sperma.
  • Alcoholgebruik: Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot verminderde spermaproductie en hormonale disfuncties.
  • Drugsgebruik: Het gebruik van recreatieve drugs, waaronder marihuana en cocaïne, kan een negatief effect hebben op de spermakwaliteit en -kwantiteit.
  • Blootstelling aan giftige stoffen: Regelmatige blootstelling aan bepaalde chemicaliën en zware metalen kan de productie van gezonde sperma belemmeren.
  • Overgewicht: Een hoger lichaamsgewicht is geassocieerd met verschillende vruchtbaarheidsproblemen, waaronder hormonale veranderingen en verminderde spermakwaliteit.
  • Stress: Langdurige stress kan de vruchtbaarheid beïnvloeden door hormonale veranderingen die de spermaproductie kunnen verminderen. 

Milieufactoren

De omgeving waarin een man leeft, kan ook zijn vruchtbaarheid beïnvloeden:

  • Blootstelling aan zware metalen: Langdurige blootstelling aan metalen zoals lood en kwik kan schadelijk zijn voor de spermaproductie.
  • Straling: Blootstelling aan straling, inclusief röntgenstralen en straling van mobiele telefoons en laptops, kan de spermakwaliteit negatief beïnvloeden.
  • Overmatige hitte: Frequente blootstelling aan hoge temperaturen, zoals werken in hete omgevingen of regelmatig gebruik van sauna’s en hete baden, kan de spermaproductie verminderen.
vruchtbaarheid man verhogen
vruchtbaarheid man verhogen

Vruchtbaarheidsproblemen bij mannen

Vruchtbaarheidsproblemen bij mannen kunnen variëren van een verminderde spermakwaliteit tot volledige onvruchtbaarheid. Het herkennen en behandelen van deze problemen is van cruciaal belang voor paren die zwanger willen worden. Dit gedeelte behandelt enkele van de meest voorkomende vruchtbaarheidsproblemen bij mannen, diagnosemethoden en het belang van vroegtijdig ingrijpen.

Specifieke vruchtbaarheidsproblemen

  • Lage spermakwaliteit: Dit omvat problemen met de beweeglijkheid (motiliteit) van het sperma, de vorm (morfologie), en het aantal (concentratie). Goede spermakwaliteit is essentieel voor bevruchting, omdat het sperma in staat moet zijn om door het vrouwelijke voortplantingssysteem te reizen en de eicel te bevruchten.
  • Verminderde spermaproductie (Oligospermie): Hierbij produceert een man een verminderd aantal sperma. Ernstige gevallen, waarbij weinig tot geen sperma wordt geproduceerd, staan bekend als azoöspermie.
  • Verstoppingen die zaadleidertransport belemmeren: Blokkades in de zaadleiders kunnen voorkomen dat sperma de ejaculatie bereikt. Deze verstoppingen kunnen het gevolg zijn van infecties, chirurgische ingrepen, of aangeboren afwijkingen. 

Vruchtbaarheid testen

Het vaststellen van de oorzaak van mannelijke onvruchtbaarheid begint met een grondige medische geschiedenis en lichamelijk onderzoek, gevolgd door specifieke tests:

  • Sperma-analyse: Dit is de meest voorkomende test voor het evalueren van de vruchtbaarheid van de man. Het meet het aantal sperma, beweeglijkheid, volume, concentratie, en morfologie.
  • Hormonale profiel: Hormonen zoals testosteron, FSH, en LH spelen een cruciale rol in de spermaproductie. Een onbalans kan wijzen op onderliggende problemen die de vruchtbaarheid beïnvloeden.
  • Scrotale echografie: Hiermee kunnen problemen binnen de testikels en rondom de scrotum, zoals varicocele en andere verstoppingen, worden geïdentificeerd.
  • Genetische tests: Deze kunnen worden uitgevoerd om genetische oorzaken van onvruchtbaarheid, zoals het Klinefelter-syndroom of cystische fibrose, te identificeren.

Het verbeteren van de zaadkwaliteit

Een gezonde levensstijl, een gezond dieet en bepaalde voorzorgsmaatregelen kunnen de kwaliteit van sperma aanzienlijk beïnvloeden. Dit gedeelte biedt strategieën om de kwaliteit en kwantiteit van sperma te verbeteren, waarbij de nadruk ligt op de invloed van externe factoren en het nut van supplementen en vitaminen.

Levensstijlveranderingen

  • Stoppen met roken: Roken is negatief geassocieerd met spermakwaliteit, inclusief spermamotiliteit en -concentratie. Stoppen met roken kan de spermakwaliteit verbeteren.
  • Beperken van alcoholgebruik: Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot verminderde spermakwaliteit. Matiging is essentieel voor het bevorderen van een goede spermagezondheid.
  • Vermijden van drugs: Recreatieve drugs, waaronder marihuana en cocaïne, kunnen de spermakwaliteit negatief beïnvloeden. Het vermijden van deze middelen kan helpen de vruchtbaarheid te verbeteren.
  • Stressreductie: Chronische stress kan hormonale veranderingen teweegbrengen die de spermaproductie beïnvloeden. Technieken zoals mindfulness, yoga, en voldoende rust kunnen helpen stress te verminderen.
  • Gewichtsbeheersing: Overgewicht kan hormonale onevenwichtigheden veroorzaken die de spermakwaliteit beïnvloeden. Een gezond gewicht door evenwichtige voeding en regelmatige lichaamsbeweging is bevorderlijk. 

Voeding en lichaamsbeweging

  • Balans in voeding: Een dieet rijk aan groenten, fruit, volle granen, en magere eiwitten kan de spermakwaliteit verbeteren. Antioxidanten, zoals vitamine C en E, kunnen schade door vrije radicalen tegengaan.
  • Regelmatige lichaamsbeweging: Matige lichaamsbeweging kan de hormoonspiegels verbeteren en de spermakwaliteit verhogen. Het is echter belangrijk om extreme en uitputtende oefeningen te vermijden, aangezien deze de zaadkwaliteit kunnen verminderen. 

Impact van externe factoren

  • Beperken van blootstelling aan hitte: Langdurige blootstelling aan hoge temperaturen, zoals in sauna’s of bij het gebruik van hete baden, kan de spermaproductie beïnvloeden. Het dragen van loszittende onderkleding kan ook helpen de testiculaire temperatuur te reguleren.
  • Verminderen van blootstelling aan toxische stoffen: Bepaalde beroepen of hobby’s kunnen blootstelling aan giftige chemicaliën met zich meebrengen. Het gebruik van beschermende kleding en het minimaliseren van blootstelling kan de spermakwaliteit beschermen.
  • Voorzichtigheid met straling: Beperk de blootstelling aan straling van mobiele telefoons en laptops, vooral door deze apparaten niet in de buurt van de testikels te houden. 
4.8/5

Goed voor de kwaliteit van sperma en de vruchtbaarheid*

Vitamines en supplementen voor de vruchtbaarheid van de man

Voeding speelt een cruciale rol in de algehele gezondheid, inclusief de vruchtbaarheid van mannen. Een uitgebalanceerd dieet rijk aan bepaalde vitamines en mineralen kan de spermakwaliteit en -kwantiteit verbeteren, terwijl een tekort aan deze voedingsstoffen de vruchtbaarheid kan beïnvloeden. Dit gedeelte behandelt het belang van voeding voor mannelijke vruchtbaarheid, benadrukt essentiële vitamines en mineralen, verkent de rol van antioxidanten, en biedt aanbevelingen voor voedingsmiddelen en supplementen.

Voeding voor de vruchtbaarheid

Een voedingsrijk dieet ondersteunt de functies van het lichaam, waaronder de hormoonproductie en de gezondheid van het voortplantingssysteem. Voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en antioxidanten spelen een directe rol bij de productie en bescherming van sperma tegen schade.

Essentiële vitamines en mineralen

  • Zink: Cruciaal voor hormoonbalans, spermaformatie, en spermafunctie. Zink tekort is gelinkt aan verminderde testosteronspiegel en kan de spermakwaliteit beïnvloeden.
  • Selenium: Belangrijk voor de spermatogenese (het proces van spermaproductie). Selenium tekort kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid.
  • Vitamine C en E: Krachtige antioxidanten die cellen beschermen tegen schade door vrije radicalen. Ze kunnen de spermamotiliteit en het vermogen om DNA-schade in sperma te verminderen verbeteren.
  • Vitamine D: Speelt een rol in de gezondheid van het immuunsysteem en hormoonbalans. Vitamine D-tekort is geassocieerd met lagere spermakwaliteit.
  • Foliumzuur: Betrokken bij de productie van DNA en RNA, essentieel voor de gezonde ontwikkeling van sperma. 

Overzicht van supplementen

  • Sperm Support: Specifieke formule met vitamines en voedingsstoffen die goed zijn voor de vruchtbaarheid van de man en de kwaliteit van de zaadcellen*.
  • Multivitaminen voor mannen: Specifiek geformuleerd om de voedingsbehoeften van mannen te ondersteunen, inclusief die voor verbeterde vruchtbaarheid.
  • Antioxidanten supplementen: Zoals vitamine C en E, om oxidatieve stress te verminderen.
  • Zink en Selenium supplementen: Voor mannen met een tekort of voor diegenen die hun spermakwaliteit willen verbeteren.
  • Omega-3 supplementen: Als aanvulling op het dieet, vooral voor mensen die niet regelmatig vette vis consumeren.
4.8/5

Goed voor de kwaliteit van sperma en de vruchtbaarheid*

Medische behandelingen

Voor veel stellen die te maken hebben met vruchtbaarheidsproblemen bieden medische behandelingen en ingrepen hoop. Dankzij de vooruitgang in de geneeskunde zijn er verschillende effectieve opties beschikbaar, van medicatie en chirurgie tot geavanceerde voortplantingstechnologieën. In dit gedeelte worden de belangrijkste behandelingsmogelijkheden voor onvruchtbaarheid bij mannen besproken, evenals de rol van voortplantingstechnologieën en toekomstige ontwikkelingen op dit gebied.

Medische behandelingen

  • Medicatie: Medicijnen kunnen worden voorgeschreven om hormonale onevenwichtigheden te corrigeren, de spermaproductie te verhogen, of erectie- en ejaculatieproblemen te behandelen. Bijvoorbeeld, medicijnen die de productie van testosteron verhogen of de werking van oestrogeen verminderen, kunnen helpen de spermaproductie te verbeteren.
  • Chirurgie: Voor bepaalde aandoeningen, zoals varicocele, kunnen chirurgische ingrepen de vruchtbaarheid verbeteren door de bloedstroom naar de testikels te verbeteren en de temperatuur in het scrotum te verlagen. Chirurgie kan ook worden gebruikt om obstructies in de zaadleiders te verwijderen, waardoor sperma natuurlijk kan worden geëjaculeerd. 

Reproductieve technologieën

  • In Vitro Fertilisatie (IVF): IVF is een proces waarbij eicellen buiten het lichaam worden bevrucht met sperma in een laboratorium. Het bevruchte ei (embryo) wordt vervolgens teruggeplaatst in de baarmoeder. IVF wordt vaak gebruikt wanneer andere behandelingen niet succesvol zijn geweest.
  • Intracytoplasmatische Sperma-Injectie (ICSI): Een enkele spermacel wordt direct in een eicel geïnjecteerd. ICSI wordt vaak gebruikt in gevallen van ernstige mannelijke onvruchtbaarheid, waarbij de kwaliteit of het aantal sperma onvoldoende is voor traditionele IVF.
  • TESE/PESA: Voor mannen die geen sperma in hun ejaculaat hebben (azoöspermie), kunnen technieken zoals testiculaire sperma-extractie (TESE) of percutane epididymale sperma-aspiratie (PESA) worden gebruikt om sperma direct uit de testikels of de bijbal te halen voor gebruik in IVF/ICSI-behandelingen.

Veelgestelde vragen over vruchtbaarheid man verhogen

Een man kan zijn vruchtbaarheid verhogen door een gezonde levensstijl te volgen, inclusief regelmatige lichaamsbeweging, evenwichtige voeding, stressvermindering en het vermijden van schadelijke stoffen zoals tabak en overmatig alcoholgebruik.

Een man moet een uitgebalanceerd dieet volgen met veel groenten, fruit, volle granen, gezonde vetten en eiwitten om zijn vruchtbaarheid te bevorderen.

Factoren zoals leeftijd, gezondheid, levensstijl en blootstelling aan omgevingsfactoren kunnen de vruchtbaarheid van een man beïnvloeden.

Het is raadzaam om een gezonde levensstijl te leiden, inclusief regelmatige lichaamsbeweging, een uitgebalanceerd dieet, voldoende slaap en het vermijden van stress, samen met het vermijden van schadelijke gewoonten zoals roken en overmatig alcoholgebruik, en regelmatig contact opnemen met een zorgverlener voor advies op maat. 

  1. van Brakel, R. P., & van de Zedde, H. J. (2007). Meten van zaadkwaliteit m.b.v. Nabij InfraRood Spectroscopie. https://edepot.wur.nl/27545
  2. Goldscheider, Frances K., and Gayle Kaufman. “Fertility and Commitment: Bringing Men Back In.” Population and Development Review, vol. 22, 1996, pp. 87–99. JSTOR, https://doi.org/10.2307/2808006. Accessed 16 Feb. 2024.
    2. Agarwal A, Mulgund A, Hamada A, Chyatte MR. A unique view on male infertility around the globe. Reprod Biol Endocrinol. 2015; 13:37.
  • Seleen draagt bij aan de beweeglijkheid van de zaadcellen1
  • Seleen draagt bij aan de productie van zaadcellen1
  • Seleen draagt bij tot een normale spermatogenese1
  • Zink draagt bij aan de productie van zaadcellen2
  • Zink draagt bij aan een normale vruchtbaarheid van de man/vrouw2
  • Zink, goed voor de kwaliteit van sperma2
Gratis advies op maat

We geven u graag gratis uitgebreid advies van onze gezondheidsdeskundigen.

Joost
Joost

Productexpert

Robin
Robin

Productexpert

Claire
Claire

Productexpert

4.8/5

Goed voor de kwaliteit van sperma en de vruchtbaarheid*